قدس آنلاین: محدودیت های سازمان ملل در مورد جمهوری اسلامی ایران که برای خرید و فروش تسلیحات متعارف از ۱۰ سال پیش به این سو وضع شده و کشورهای جهان را ملزم میکرد تا برای هرگونه تجارت تسلیحاتی با ایران از شورای امنیت مجوز دیافت کنند ، بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ که ذیل برجام به تصویب این نهاد عالی سازمان ملل رسیده بود در پنجمین سالروز تصویب برجام یعنی ۲۷ مهر ماه(۱۸ اکتبر) به صورت خودکار به پایان رسید و از این پس کشورمان میتواند بر مبنای دکترین دفاعی خود و در مبنای نیازهایش هم اقدام به صادرات تولیدات دفاعی و نظامی خود کند و هم نیازهایش را در صورت لزوم از خارج تهدیه کند.
تلاشهای نزدیک به دو ساله دولت دونالد ترامپ برای ممانعت از اجرای این بند از برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ هم راه به جایی نبرد و با وجود خروج آمریکا از برجامو انواع تهدیدها و خط و نشان ها نه فقط قطعنامه پیشنهادی کاخ سفید برای تمدیدت حریم های تسلبحاتی ایران در شورای امنیت رد شد که اقدام عجیب و خارج از عرف واشنگتن برای فعال کردن مکانیزم ماشه و بازگرداندن قطعنامه های تحریمی شورای امنیت نیز با رای منفی ۱۳ عضو شورای امنیت مواجه گردید تا یک شکست تاریخی و آبروریزی سیاسی و برای هژمونی آمریکایی ها را رقم بزند.
حالا و در موعد تعیین شده تحریم ها و محدودیت های خرید و فروش سلاح و بخشی از تحریسم های ۲۷ شخصیت و مقام ارشد نظامی کشورمان از بامداد امروز به صورت خودکار و بودن آنکه نیاز به تصویب قطعنامه یا صدور بیانیهای از سوی شورای امنیت باشد برداشته شد.
این یک اتفاق بی سابقه و تاریخی است که کشوری نه تنها از ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل در این مدت کوتاه و از مسیر دیپلماسی خارج شود که تحریم های تسلیحاتی بر علیه او نیز بدن شکل لغو گردد.
این اتفاق با واکنش مثبت دوستان و متحدان ایران در این رقابت تنگاتنگ سیاسی مواجه شده است. البته منظور از دوستان و متحدان ایران در این منازعه چین و روسیه است زیرا اگرچه کشورهای اروپایی به بخشی از تعهد خود که دفاع از ماهیت برجام و اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ بود پایبند ماندند و با خواست آمریکا و دوات ترامپ در این زمینه مخالفت کردند اما در نهایت آنها هم قلبا خواستار لغو این محدودیت ها نبودند و اعلام کردند تا سال ۲۰۲۳ نیز طبق برجام تحریم های تسلیحاتی اتحادیه اروپا علیه ایران را ادامه خواهند داد.
اروپاییها به اتفاق امروز و لغو خودکار تحریمهای ایران هم تا لحظه نگارش این گزارش واکنشی نشان نداده و سکوت اختیار کردند.
مقامات روسیه اما آنگونه که انتظار میرفت به استقبال این رویداد رفته و آنرا زمینه ساز توسعه همکاریهای تهران و مسکو عنوان کردند.
اگرچه جمهوری اسلامی ایران طی چهاد دهه گذشته به دلیل تحریم ها مسیر خودکفایی در زمینه نیازهای دفاعی خود را طی کرده و طی این سالها کشورمان یکز برگترین و متنوعترین فهرست تولیدات دفاعی و نظطامی را در همه شاخههای صنایع دفاعی داراست و همین امر سبب شده تا امروز بیش از ۹۰ درصد نیازهای خودش را تامین کند و به یکی از صادرکنندگان سلاح بدل گردد، اما در زمینه معدود نیازهای احتمالی دفاعی محتملترین گزینه برای تهران رویسه و چین هستند.
از اینرو در ماه های اخیر رسانه های غربی نیز به شدت بر این موضوع متمرکز شدو و مدام از احتمال معامله ها و قراردادهای تسلیحاتی میان تهران با مسکو و پکن سخن گفته و ابراز نگرانی کردهاند.
در روزهای اخیر حتی این رسانه ها و بعضا کانالهای فارسی زبان وابسته به دولتهای غربی دست به خبر سازی و شایعه پراکنی در مورد قرارداد همکاری نظامی ۲۵ ساله میان ایران و چین به موازات تفاهم نامه همکاری و مشارکت راهبردی دو کشور زدهاند.
نشریه فرانسوی لموند در همین رابطه با اشاه به بیانیه وزارت امور خارجه ایران بیان کرد: بنابراین، از امروز، جمهوری اسلامی ایران میتواند هرگونه سلاح و تجهیزات لازم را، از هر منبعی، بدون محدودیت قانونی و صرفاً براساس نیازهای دفاعی خود تهیه کند.
لوموند خاطرنشان کرد: مسکو در ماه سپتامبر از تمایل خود به توسعه همکاری های نظامی با ایران پس از رفع تحریم تسلیحاتی خبر داد و چین نیز اعلام کرد قصد دارد پس از ۱۸ اکتبر (۲۷ مهر) به ایران سلاح بفروشد.
استقبال مقامات روس از رفع تحریم های تسلیحاتی ایران
در هر حال به نظر میرسد هم روسیه و هم چین از این گشایش استقبال کرده و با توجه به روند توسعه و ارتقای روابط خود با ایران به سطح راهبردی آمادههمکاری با تهران در حوزه دفاعی هم هستند.
در همین راستان به گزارش خبرگزاری تاس، سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه اظهار داشت: مسکو از تحریمهای آمریکا نمیترسد زیرا به آنها عادت کرده است.
این دیپلمات روسی افزود: روسیه در حال توسعه همکاریهای چندوجهی با ایران است و همکاری در حوزه نظامی ــ فنی بسته به نیاز طرفین و آمادگی متقابل برای چنین همکاریهایی بهروشی آرام ادامه خواهد یافت.
ایران کاملاً حق دارد به تقویت توان دفاعی خود بپردازد
لوان جاگاریان سفیر روسیه در تهران نیز در گفتگو با خبرگزاری اینترفکس درباره تاثیر لغو محودیت های سازمان ملل در مرود تجارت تسلیحاتی ایران، و اینکه مسکو چگونه با تهدیدات تحریمهای ثانویه از سوی دولت ایالات متحده برای همکاریهای فنی و نظامی با ایران برخورد میکند؟، گفت: «انقضای "تحریم تسلیحاتی" علیه ایران، بدون تردید امکان همکاری ما با تهران در این زمینه را تسهیل میکند و چشم اندازهای خاصی در این راستا باز خواهد شد.
وی با بیان اینکه کاملاً روشن نیست که چرا این رویداد در مطبوعات و برخی محافل سیاسی برخی کشورها چنین هیاهویی ایجاد کرده است، افزود: به نظر ما اتفاق خارق العادهای نخواهد افتاد. در عین حال، باید تأکید کرد که روسیه همواره دقیقاً مطابق با هنجارهای حقوق بینالملل عمل کرده و کاملاً به تعهدات خویش پایبند است. در رابطه با تحریمهای ثانویه ایالات متحده علیه کشورهایی که با ایران همکاری نظامی خواهند داشت، باید بگویم که فدراسیون روسیه قدرت بزرگی است و واشنگتن نخواهد توانست با چنین تهدیداتی، ما را بترساند.»
این دیپلمات روس در خصوص امکان تأثیر این مسئله بر تشدید اوضاع امنیتی در منطقه خلیج فارس، توضیح داد: «این واقعیت است که جمهوری اسلامی روابط بسیار پیچیدهای با عربستان سعودی و برخی دیگر از کشورهای حوزه خلیج فارس دارد. ولی تنش موجود در منطقه تا حدود زیادی ناشی از حضور گسترده نظامی ایالات متحده در منطقه و همچنین پیگیری مداوم خط مشی واشنگتن در خصوص پمپاژ گسترده سلاح به تعدادی از کشورهای خاورمیانه است. این واقعیت، به همراه عملکرد پایگاههای نظامی متعدد آمریکایی در این منطقه از جهان و رویکرد خصمانه کاخ سفید نسبت به رهبران ایران که به وضوح بیان شده، مسلماً نگرانیهایی را در تهران ایجاد میکند. در چنین شرایطی، جمهوری اسلامی ایران، مانند هر کشور مستقل دیگری، کاملاً حق دارد به تقویت توان دفاعی نیروهای مسلح خود بپردازد.»
میخاییل اولیانوف نماینده دائم روسیه در سازمانهای بین المللی در وین اعلام کرد: تمام تلاشهای آمریکا برای ادامه تحریم تسلیحاتی ایران شکست خورده است و در آینده نیز بینتیجه خواهد ماند.
استقبال حزب لیبرال دمکرات روسیه از لغو تحریم تسلیحاتی ایران
«آنتون ماروزوف» عضو کمیسیون امور بینالمللی دومای روسیه و از اعضای شورای عالی حزب لیبرال دمکرات روسیه اعلام کرد که این حزب حاضر در پارلمان روسیه از پایان محدودیت تسلیحاتی ایران در۱۸ اکتبر ( ۲۷ مهر) استقبال و حمایت می کند.
«آنتون ماروزوف» که از سیاستمداران مطرح در پارلمان روسیه و عضو حزب لیبرال دمکرات روسیه به رهبری ولادیمیر ژیرینفسکی است، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تصریح کرد: این حزب لغو محدودیت تسلیحاتی ایران را که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شده است، اقدامی درست می داند.
ماروزوف افزود: ایران کشوری مستقل، دارای قدرت منطقه ای و صلح دوست است که همواره در تامین ثبات نقشی مهم ایفا کرده و اجازه نمیدهد تروریسم گسترش یابد و از روحیه افراط گرایی جلوگیری می کند. به همین دلیل ایران اجازه دارد بطور مستقل تاکتیکهای دفاعی خود از جمله با تسلیحات پیشرفته را تعیین کند.
مقام پارلمانی روس خاطرنشان کرد: ما در حزب لیبرال دمکرات روسیه بطور همه جانبه از ایران در این مساله (پایان محدودیت تسلیحاتی ایران) حمایت می کنیم و معتقدیم ملت ایران حق برای توسعه و پیشرفت صلح آمیز را بدست آورده است و در این موقعیت هیچ صحبتی از روحبه جنگ طلبی وجود ندارد.
زاخاروا: امیدواریم آمریکا عاقلانه رفتار کند
ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه هم در باره موضع روسیه در باره پایان یافتن تحریم تسلیحانی ایران در ۱۸ اکتبر (۲۷ مهر) گفت: همه امکانات و فرصت ها که باتوجه به منقضی شدن بخشی از موارد درباره همکاریها تسلیحاتی در قطعنامه ۲۲۳۱ بوجود می آید برای همکاریهای دوجانبه به نفع مردم دو کشور روسیه و ایران بطور شایسته مورد توجه قرار خواهد گرفت.
سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه با تاکید بر لزوم توسعه روابط ایران و روسیه تصریح کرد: برای ما ایران شریک مطمئن در بسیاری از عرصه ها است.
وی با بیان اینکه آمریکا در شورای امنیت در مساله لغو محدودیت تسلیحاتی ایران رفتار فریبکارانه داشت، گفت: امیدواریم با توجه لغو تحریم های تسلیحاتی ایران آمریکا در این مورد عاقلانه رفتار کند.
زاخارووا اظهار داشت: همان طور که مشخص است در سال ۲۰۱۵ شورای امنیت سازمان ملل هیچگونه محدودیت تسلیحاتی در مورد ایران وضع نکرد بلکه تهران بخشی از محدودیت ها را بطور داوطلبانه برای تسریع روند مثبت مذاکرات در مورد برجام برعهده گرفت و ۲۷ مهر به صورت طبیعی به پایان می رسد و دیگر برگشت پذیر نیست.
گفتنی است پیش از این «دمیتری شوگایف» رئیس سازمان فدرال همکاریهای فنی - نظامی روسیه در گفتگو با خبرگزاری دولتی ریانووستی روسیه گفته بود : طرف روسی برای گفتوگو در خصوص همکاریها با ایران در این عرصه (فروش سلاح) آماده است به شرط اینکه اجرای عملی طرحهای یاد شده پس از لغو تحریم تسلیحاتی بینالمللی صورت گیرد.
وی افزوده بود ایران ممکن است به خرید تسلیحات از جمله هواپیماهای نظامی، بالگرد، تانک، کشتیهای جنگی و مجموعههای پدافند ساحلی و موتورهای هواپیما و نیز تعمیر هواپیماها و نفربرهای زرهی و زیردریایی علاقهمند باشد.
نظر شما